Auteursrecht


Definitie

In artikel 1 van de Auteurswet 1912 wordt het auteursrecht als volgt omschreven:

    «Het auteursrecht is het uit­sluitend recht van de maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, of van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen, bij de wet gesteld.»

 

Toelichting

In eerste instantie komt het auteursrecht op zo’n werk toe aan de maker van het werk, en wel vanaf het moment dat hij of zij het werk gemaakt heeft. Het auteursrecht hoeft niet altijd in handen van die maker te blijven. Het recht kan namelijk overgaan op iemand anders, bijvoorbeeld als de maker zijn of haar auteursrecht verkoopt. Als de maker het auteursrecht altijd zelf heeft gehouden, dan zal het uiteindelijk in handen komen van zijn of haar erfgenamen. Degene die het auteursrecht krijgt overgedragen of erft, is vanaf dat moment de nieuwe ‘auteursrechthebbende’ op het werk.    

 

Wie auteursrecht heeft op  een werk beschikt over twee exclusieve rechten: het alleenrecht om het beschermde werk openbaar te maken en het alleenrecht om het te verveelvoudigen. Dat betekent dus dat ieder ander dan de auteursrechthebbende niet zomaar op eigen houtje het beschermde werk mag gaan openbaar maken en/of verveelvoudigen. Daarvoor is - in beginsel -  de voorafgaande toestemming van de auteursrechthebbende nodig. Die heeft immers als enige de auteursrechtelijke zeggenschap over het werk.

 

Naast de hierboven genoemde exploitatierechten krijgt elke maker van een werk een paar persoonlijkheidsrechten. Die rechten, die ook wel ‘morele rechten’ worden genoemd, kunnen niet in handen van iemand anders komen en blijven dus bij de maker, ook als de maker zijn of haar auteursrecht (dus het openbaarmakings- en verveelvoudigingsrecht) aan een ander zou hebben verkocht. 

Het auteursrecht is een onderdeel van het rechtsgebied dat het ‘intellectuele eigendomsrecht’ wordt genoemd. Daartoe behoren naast het auteursrecht en de daarop lijkende naburige rechten ook het merkenrecht, het octrooirecht, het modellenrecht en het handelsnaamrecht.

 

Het archief van een poppodium en het auteursrecht

In de eerste instantie zijn er geen onmogelijkheden omtrent auteursrecht als het archief van een poppodium puur objecten gaat verzamelen en bewaren. De problemen komen pas aan het licht op het moment dat het archief aan ontsluiting gaat doen. Het primaire doel van het auteursrecht is de economische en morele belangen van de individuele auteur te beschermen. De maker is hierdoor de enige persoon die dit openbaar mag maken en verveelvoudigen. Een archief streefd in de eerste plaats niet naar het maken van winst door het openbaar maken van de stukken. Dit geeft mogelijkheden voor ontsluiting van de collectie. Op dit wikipagina auteursrecht en archieven is meer hierover te lezen. Maar mag een archief wel en niet doen? Op de wiki pagina "Archieven" is te lezen hoe andere archieven in Nederland omgaan met het auteursrecht.

 


Interne links