If you are citizen of an European Union member nation, you may not use this service unless you are at least 16 years old.
You already know Dokkio is an AI-powered assistant to organize & manage your digital files & messages. Very soon, Dokkio will support Outlook as well as One Drive. Check it out today!

Immaterieel erfgoed

Page history last edited by Berit Soolsma 15 years, 1 month ago

Immaterieel erfgoed is de tegenhanger van onroerend erfgoed/materieel erfgoed. Deze term is door UNESCO op 17 december 2003 op de agenda gezet.

1989, UNESCO aanbeveling tot behoud immaterieel erfgoed

In 1989 was door de Algemene Conferentie van de UNESCO al de "recommendation in the safeguarding of traditional culture and folkore" aangenomen. Deze aanbeveling bestond uit zeven hoofdstukken: Definitie, Identificatie, Bewaring, Preservering, Verspreiding, Bescherming en Internationale samenwerking. De aanbeveling was geheel vrijblijvend: niemand werd gedwongen en er was ook geen geld beschikbaar. Dit had tot gevolg dat het nauwelijks werd opgevolgd of serieus genomen. Dit mede door begrippen zoals: folklore, traditie en volkscultuur. Om een serieuzere annotatie aan het "nieuwe" erfgoed te geven is het begrip immaterieel erfgoed het leven in geblazen.

Definitie

De huidige omschrijving van Immaterieel erfgoed van UNESCO is als volgt: "de gebruiken, de voorstellingen, de expressie, de kennis en vaardigheden (inclusief de bijbehorende instrumenten, voorwerpen, artefacten en ruimtes) die gemeenschappen, groepen en, soms, individuen erkennen als onderdeel van hun cultureel erfgoed". Daarbij hoort ook: "Het immateriele erfgoed wordt overgedragen van generatie op generatie, wordt altijd herschapen door gemeenschappen en groepen als antwoord op hun omgeving, hun interactie met de natuur en hun geschiedenis, en geeft hun een gevoel van identiteit en continuiteit, en bevorderd het respect voor culturele diversiteit en menselijke creativiteit".

Vijf domeinen

De Conventie onderscheidt vijf belangrijke domeinen van immaterieel erfgoed:

Orale tradities en uitingen, waaronder taal als voertuig voor immaterieel cultureel erfgoed
Podiumkunsten
Sociale praktijken, rituelen en feestelijke gebeurtenissen
Kennis van en praktijken rond de natuur en het omniversum
Traditioneel ambacht

Activiteiten van de Nationale UNESCO Commissie op het gebied van immaterieel erfgoed:

International Expert Meeting on Museums and Intangible Heritage, 5-7 april 2004. Deze bijeenkomst vond plaats in samenwerking met de Sectie Immaterieel Erfgoed van UNESCO-Parijs.
Lezingencyclus
Immaterieel Erfgoed, in samenwerking met Studium Generale van de Universiteit Leiden.
Een internetdebat voor jongeren over het thema immaterieel erfgoed; deelnemers werden ertoe gestimuleerd te formuleren wat zij onder immaterieel erfgoed verstaan. Het doel van het project was jongeren bewust te maken van hun eigen identiteit en van het feit dat zij zelf dragers zijn van immaterieel erfgoed. Met het debat beoogde de Commissie discussie op te roepen over de aard en de waarde van immaterieel erfgoed, en tegelijkertijd wederzijds respect te stimuleren.
Vervaardiging van de brochure Immaterieel Erfgoed in Nederland op basis van een rondvraag langs Nederlandse deskundigen van universiteiten, hogescholen en regionale omroepen. De brochure is aangeboden aan de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap op 6 september 2006.

Gevaarlijk folklore

Artikel 2.3 uit de Conventie gaat om "safeguarding" deze maatregel is erop gericht om de leefbaarheid te verzekeren, inclusief de identificatie, de documentatie, het wetenschappelijke onderzoek, de bewaring, de bescherming, de promotie, de versterking, de overdracht en de revitalisering van de verschillende aspecten van het immateriele erfgoed. In dit artikel draait het om de leefbaarheid van het erfgoed, hier ligt weer (net als in 1989) het gevaar van folkorisering op de loer.

Inventarisatie wereld erfgoed

In de conventie draait het vooral om het inventariseren van het erfgoed. Elke lidstaat moet een lijst opstellen van hun immateriele erfgoed. De commisie van UNESCO beslist of deze op de wereld lijst komt. Enkele voorbeelden die op dit moment op de lijst (van totaal 90 beschermde elementen) staan zijn: de carneval van Binche en de Draken en reuzen uit Belgie, de Kun Qu Opera uit China, de Houtvervaardigings kennis van de Zafimanity uit Madagascar en de culturele ruimte van de Yaaral en Degal uit Mali.

Mogelijkheden Archief Paradiso

Artikel 13d biedt veel mogelijkheden voor de zingeving en het mogelijk maken van een archief voor Paradiso. Dit artikel gaat over 'geschikte wettelijke, techniche, administratieve en financiele maatregelen'. Dit artikel is gericht op:

Het aanmoedigen van de oprichting of de versterking van instellingen voor vorming in het beheer van immaterieel cultureel erfgoed en de overlevering van dat erfgoed via fora en ruimtes, bedoeld voor de voorstelling of expressie ervan.
Het verzekeren van de toegang tot het immaterieel cultureel erfgoed, maar met respect voor gebruikelijke praktijken die de toegang tot specifieke aspecten van dat ergoed regelen.
Het oprichten van documentatie-instellingen voor het immaterieel cultureel erfgoed en de toegankelijkheid ervan bevorderen. ^[1]